Fondacioni Pema e Jetës është gjithmonë i përkushtuar ndaj mirëqenies së pacientëve që përballen me sëmundje kronike, dhe një nga sëmundjet më sfiduese është skleroza multiple (SM). Për personat mbi moshën 60 vjeç, trajtimi i kësaj sëmundjeje bëhet edhe më kompleks.
Ky artikull do të fokusohet në vendimet e rëndësishme që duhet të merren për trajtimin e sklerozës multiple tek pacientët e moshuar, duke marrë parasysh shëndetin e përgjithshëm dhe cilësinë e jetës së tyre.
Çfarë Është Skleroza Multiple?
Skleroza multiple është një sëmundje kronike autoimune që prek sistemin nervor qendror, duke shkaktuar dëmtimin e mbulesës mbrojtëse të nervave (mielina). Kjo dëmtim shkakton komunikim të dobët midis trurit dhe pjesëve të tjera të trupit, çka çon në simptoma të ndryshme, nga humbja e kontrollit të muskujve deri tek problemet me balancën dhe shikimin.
Pacientët e prekur nga kjo sëmundje kanë përvoja të ndryshme; disa përjetojnë relapse të shpeshta, ndërsa të tjerë përballen me përparim të ngadalshëm të simptomave. Për pacientët mbi 60 vjeç, këto sfida janë shpesh më të ndërlikuara për shkak të faktorëve të moshës dhe gjendjes së përgjithshme shëndetësore.
Faktorët që duhet të merren parasysh tek pacientët Mbi 60 vjeç
Pacientët mbi 60 vjeç përballen me sfida të veçanta për trajtimin e sklerozës multiple. Faktorë të tillë si gjendja e përgjithshme shëndetësore, përparimi i sëmundjes, dhe cilësia e jetës janë disa nga aspektet që duhen marrë në konsideratë. Për këtë grupmoshë, trajtimi i sëmundjes duhet të jetë gjithmonë i individualizuar dhe i balancuar midis përfitimeve dhe rreziqeve që sjell terapia.
A Duhet të trajtohet një pacient 60-vjeçar me Sklerozë Multiple?
Ka disa situata kur trajtimi mund të jetë ende i nevojshëm për një pacient mbi 60 vjeç, veçanërisht nëse sëmundja është ende aktive.
1. Pacientët me aktivitet të vazhdueshëm të sëmundjes
Nëse pacienti vazhdon të përjetojë simptoma të qarta të përkeqësimit ose relapse të shpeshta, trajtimi me terapi modifikuese të sëmundjes (DMT) mund të jetë një zgjidhje e përshtatshme. Edhe pse efektiviteti i DMT-ve zvogëlohet me moshën, këto terapi ende mund të ndihmojnë për të kontrolluar inflamacionin dhe për të parandaluar përparimin e sëmundjes (Vaughn et al., 2019).
2. Pacientët me formë të relapsit-remitent
Pacientët që ende përjetojnë relapse dhe kanë një formë aktive të sklerozës multiple mund të përfitojnë nga DMT-të. Për këtë grupmoshë, trajtimi është i justifikuar vetëm nëse sëmundja vazhdon të përparojë dhe ka relapse të dukshme (Hua et al., 2020).
3. Ruajtja e Cilësisë së Jetës
Një tjetër arsye për të vazhduar trajtimin është ruajtja e cilësisë së jetës. Për pacientët që përjetojnë përkeqësim të aftësive motorike ose humbje të funksionit fizik, trajtimi mund të ndihmojë për të ruajtur pavarësinë e tyre në aktivitete të përditshme (Hua et al., 2020). Kjo është e rëndësishme për ata që përballen me vështirësi në ecje dhe balancë.
Kur mund të ndalet trajtimi?
Ndërkohë që trajtimi mund të jetë i nevojshëm në disa raste, ka situata kur është e justifikuar të konsiderohet ndalimi i trajtimit.
1. Pacientët me Sëmundje Inaktive
Pacientët që kanë kaluar më shumë se tre vjet pa relapse dhe nuk shfaqin shenja të aktivitetit të sëmundjes në skenime MRI mund të mos kenë përfitime të mëdha nga vazhdimi i trajtimit. Ndërprerja e terapisë mund të jetë një zgjidhje për këta pacientë, pa rrezik të madh të relapseve apo përkeqësimit të menjëhershëm (Kaminsky et al., 2020).
2. Përparimi i dhpejtë i paaftësisë
Tek pacientët ku skleroza multiple ka arritur fazën neurodegjenerative dhe terapia nuk është më efektive për të ndaluar përparimin e paaftësisë, trajtimi mund të ndalohet. Kjo fazë lidhet me humbjen e efikasitetit të DMT-ve, ndërsa pacientët përballen më shumë me efekte anësore nga ilaçet (Weideman et al., 2017).
3. Rreziku i efekteve anësore
Pacientët më të moshuar janë më të ndjeshëm ndaj efekteve anësore të fuqishme të trajtimeve për sklerozën multiple. Rreziqe të tilla si infeksionet dhe problemet imune janë më të zakonshme për shkak të plakjes së sistemit imunitar, duke sugjeruar që për disa pacientë, ndërprerja e trajtimit mund të jetë më e sigurt (Schweitzer et al., 2019).
Cilësia e jetës dhe kujdesi afatgjatë
Trajtimi i sklerozës multiple nuk është vetëm një çështje e parandalimit të simptomave, por edhe përmirësimi i cilësisë së jetës për pacientët. Pacientët më të moshuar shpesh përballen me humbje të funksionit fizik, përkeqësim të aftësive mendore, dhe një ndjenjë të paaftësisë, gjë që ndikon në mirëqenien e tyre. Prandaj, është e rëndësishme që familjet dhe kujdestarët të përfshihen në mbështetjen e pacientit për të siguruar që ata të ruajnë një jetë sa më të pavarur dhe të qetë.
Referenca:
- Vaughn, C. et al., 2019.
- Hua, Z. et al., 2020.
- Kaminsky, J. et al., 2020.
- Weideman, A. et al., 2017.
- Schweitzer, G. et al., 2019.
Hashtags #SklerozaMultiple #ShëndetiIMoshuarve #CilësiaEJetës #TrajtimiSM #DMT #Shëndeti60Plus #FondacioniPemaEJetës #KujdesAfatgjatë #PacientëtSM